Enkele jaren geleden sloot het Cyber Command een samenwerkingsovereenkomst met de ESA, het Europees Ruimteagentschap, en zijn Europees Centrum voor Ruimtevaartveiligheid en -opleiding (ESEC) in Redu. Deze overeenkomst heeft betrekking op cyberveiligheid in de ruimtevaart en de ontwikkeling van post-kwantum cyberveiligheid. Het strategische belang van deze kwesties is vandaag nog groter geworden, zoals blijkt uit het bezoek van minister van Defensie Theo Francken.
De minister van Defensie arriveerde maandag met een A-109-helikopter bij de ESA voor een bezoek aan de faciliteiten en het lokale, publieke en private ecosysteem op het gebied van cyberveiligheid.
Samen met Vanessa Matz, de minister belast met BELSPO, ondernemingen en openbaar ambt, vertrok hij vervolgens snel naar het ESEC, het Europees centrum voor ruimtevaartveiligheid en -opleiding van de ESA. De ministers en generaal-majoor Pierre Ciparisse, de toekomstige commandant van de Cyber Force, werden verwelkomd door de heer Josef Aschbacher, directeur-generaal van de ESA. Tijdens zijn presentatie legt hij uit: “De ruimtevaart is een domein met tal van dubbele toepassingen, zowel civiele als militaire. Denk bijvoorbeeld aan de studie van meteorologische verschijnselen in het kader van de klimaatverandering of de toegang tot bepaalde inlichtingen voor Defensie.”
België investeert 300 miljoen euro per jaar in de ESA en is de vijfde Europese donor. De minister bevestigt: “In het kader van mijn nieuwe strategische visie is de ruimtevaart een prioritair domein. We moeten deze capaciteiten niet alleen voor Defensie ontwikkelen, maar ook voor de hele samenleving. Het is ook een kwestie van Europese soevereiniteit.”
De delegatie begeeft zich vervolgens naar het CSOC (Cyber Security Operations Center), het zenuwcentrum van de cyberveiligheid van de ESA. In deze zaal vol met controleschermen wordt zij bewust gemaakt van het belang van deze uitdaging. “We moeten niet alleen de cyberveiligheid op alle ESA-locaties waarborgen, maar ook die van onze communicatie met onze satellieten”, aldus een specialist.
Het programma wordt voortgezet bij Idelux, het agentschap voor economische en duurzame ontwikkeling van de provincie Luxemburg. Dit is een intercommunale die fungeert als één loket voor bedrijven, een facilitator op verschillende niveaus (financiering, wetgeving, enz.) en die de site van Transinne heeft ontwikkeld met zijn Galaxia-cluster, het enige Belgische bedrijventerrein dat zich toelegt op cyberveiligheid en ruimtevaarttoepassingen.
Daar wordt de cyberrange gepresenteerd, de “cyber-schietbaan” van het bedrijf Nexova, waar men zich kan testen op een hele reeks cyberincidenten. Dankzij deze installaties hebben de operators van de luchtmacht, en meer bepaald die van het 11e eskader, een grondige opleiding in cyberdefensie kunnen volgen. Generaal-majoor Pierre Ciparisse: “We ondersteunen de andere strijdkrachten bij het versterken van hun cyberdefensiecapaciteiten, met name met behulp van deze simulator, zodat ze in zo realistisch mogelijke omstandigheden kunnen worden ondergedompeld. En de ervaringen zijn zeer positief.”
De dag wordt afgesloten met een persconferentie in aanwezigheid van de vicevoorzitter en Waals minister van Economie en Digitale Zaken Pierre-Yves Jeholet. Alle ministers zijn het eens: er moeten meer middelen worden uitgetrokken voor ruimtevaart en cyberveiligheid. De minister van Defensie wil de nieuwe militaire programmeringswet voor het einde van het jaar goedgekeurd krijgen en de Waalse vicevoorzitter bereidt een samenwerkingsovereenkomst met de federale overheid voor over deze materie. Nu rest ons alleen nog te hopen dat deze mooie eensgezindheid blijft bestaan en zich vertaalt in concrete daden.
